Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δήμος Αθηναίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δήμος Αθηναίων
Δήμος
Flag of {{{official_name}}}

Σημαία
Official logo of {{{official_name}}}

Έμβλημα

Χώρα Ελλάδα
Έδρα Αθήνα
Διοίκηση  
 • Δήμαρχος Χάρης Δούκας
(2024–σήμερα)
 • Αντιδήμαρχοι *ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ & ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: Μαρία (Μάρω) Ευαγγελίδου
  • ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ: Θωμάς Γεωργιάδης
  • ΕΝΕΡΓΟΥ ΓΗΡΑΝΣΗΣ & ΛΕΣΧΩΝ ΦΙΛΙΑΣ: Ολγα Δούρου (άμισθη)
  • ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ & ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ: Ρωξάνη – Ευαγγελία Μπέη – Καραμπότσου
  • ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ: Νίκος Χρυσόγελος
  • ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ & ΙΣΟΤΗΤΑΣ: Μαρία Στρατηγάκη (άμισθη)
  • ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ: Θανάσης Χειμωνάς (άμισθος)
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ: Γεώργιος-Κωνσταντίνος Γιάνναρος
  • ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ: Παναγιώτης – Πάρης Χαρλαύτης
  • ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΠΡΑΣΙΝΟΥ: Γεώργιος Αποστολόπουλος
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ: Ελένη Ζωντήρου
  • ΥΠΟΔΟΜΩΝ: Ανδρέας Γραμματικογιάννης
Διοικητική υπαγωγή  
 • Αποκ. διοίκηση Αττικής
 • Περιφέρεια Αττικής
 • Περιφ. ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών
Διαμέρισμα Στερεά Ελλάδα
Νομός Αττικής
Έκταση 38,96 km2
Πληθυσμός 637.798 (απογραφή 2021)
Ιστότοπος Επίσημος ιστότοπος

Ο Δήμος Αθηναίων είναι ο μεγαλύτερος δήμος της Ελλάδας, έδρα της Περιφερειακής Ενότητας Κεντρικού Τομέα Αθηνών και της Περιφέρειας Αττικής στο Λεκανοπέδιο Αττικής. Καταλαμβάνει έκταση 38,96 τ.χλμ. και ο μόνιμος πληθυσμός του ανέρχεται σε 637.798 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021 από την ΕΛ.ΣΤΑΤ.,[1] ενώ αναπτύσσεται σε υψόμετρο κέντρου 90 μ.

Η ίδρυση της πόλης των Αθηνών χάνεται στην αχλύ του μύθου, καθώς είναι γενικά αποδεκτό ότι προϋπήρχε της Μυκηναϊκής Εποχής. To 1834 είναι έτος κατά το οποίο ανακηρύχθηκε σε πρωτεύουσα της Ελλάδας, αυξάνοντας έκτοτε ραγδαία τον πληθυσμό της και διαμορφώνοντας σταδιακά τα σημερινά της όρια. Ο δήμος περιλαμβάνει το κλεινόν Άστυ, γνωστό ως ιστορικό κέντρο, έξι περιφερειακές δημοτικές ενότητες και χωροθετείται στην καρδιά της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής.

Σύγχρονο πολεοδομικό κέντρο είναι η Ομόνοια, βόρεια της Ακρόπολης, η οποία καθίσταται προσβάσιμη μέσω του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου και του μετρό στη στάση του υπόγειου δικτύου, μέσω του υπεραστικού σιδηροδρόμου στο Σταθμό των Αθηνών, καθώς και μέσω των Λεωφόρων Αθήνων, Πειραιώς και της Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαμίας.

Η πόλη της Αθήνας φημίζεται για τα ιστορικά της μνημεία, την οικονομική και πολιτική της δραστηριότητα, τον πολιτισμό και τη φιλοξενία της, ενώ συνιστά δημοφιλή ευρωπαϊκό τουριστικό προορισμό καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Με την εφαρμογή της διοικητικής διαίρεσης Καλλικράτης το 2011 ουδεμία μεταβολή επήλθε στο δήμο.

Από τις 1 Ιανουαρίου 2024, Δήμαρχος Αθηναίων είναι ο Χάρης Δούκας.

Ο δήμος Αθηναίων είναι ένας από τους παλαιότερους δήμους της σύγχρονης Ελλάδας. Συστάθηκε για πρώτη φορά με την διοικητική διαίρεση του 1833 και αποτέλεσε έναν από τους οκτώ δήμους στους οποίους διαιρέθηκε αρχικά η επαρχία Αττικής.[2] Το 1840 εντάχθηκε στον δήμο και ο δήμος Αμαρυσσίας που καταργήθηκε, οπότε ο δήμος Αθηναίων απέκτησε έκταση παρόμοια με την έκταση του σημερινού πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας. Ο δήμος Αμαρυσσίας αποσπάστηκε ξανά από τον δήμο Αθηναίων το 1850 και επανεντάχθηκε το 1853.[3]

Με την εφαρμογή της διοικητικής διαίρεσης του 1912 ο δήμος Αθηναίων διατηρήθηκε ως διευρυμένος δήμος. Περιλάμβανε αρχικά τους οικισμούς Τράχωνες, Κουκουβάουνες, Μπραχάμι, Ηράκλειον, Αμαρούσιον, Νέα Λιόσια, Καρράς, Κηφισιά, Παλαιό Φάληρο και Χαλάνδρι. Το 1915 προσαρτήθηκε στον δήμο και το Καματερό το οποίο ανήκε μέχρι τότε στην Κοινότητα Αχαρνών. Το 1920 αναγνωρίστηκαν μέσα στα όρια του Δήμου Αθηναίων οι οικισμοί Βουλιαγμένη, Βούλα, Γέρακας, Χασάνι, Καισαριανή, Άγιος Ιωάννης Ρέντη, Ψυχικό, Αγία Βαρβάρα, Τζιτζιφιές, Μοσχάτο, Κουτσικάρι, Γαλάτσι, Πικροδάφνη, Πυριτιδοποιείο, Περιστέρι, Πεντέλη, Αγία Ελεούσα, Χαϊδάρι, Γλυφάδα, Καλογρέζα, Κατσιπόδι, Ανάλατος, Σκαραμαγκάς, Δαφνί, Άγιος Κοσμάς και Παράγκες.

Το 1925 αρχίζουν οι πρώτες αποσπάσεις οικισμών από τον δήμο Αθηναίων. Αρχικά αποσπάστηκαν οι οικισμοί Καλλιθέα, Ηράκλειο, Μαρούσι, Νέα Λιόσια, Άγιος Ιωάννης Ρέντη, Μπραχάμι, Παλαιό Φάληρο, Χαλάνδρι, Κηφισιά και Μοσχάτο, οι οποίοι συγκρότησαν τις ομώνυμες κοινότητες. Επίσης αποσπάστηκαν οι οικισμοί Τζιτζιφιές που προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Νέου Φαλήρου, Αγία Βαρβάρα, Κατσιπόδι, Άγιος Κοσμάς και Γλυφάδα που προσαρτήθηκαν στην Κοινότητα Μπραχαμίου[4] και Αγία Ελεούσα που προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Καλλιθέας.[5]

Περίοδος 1928–σήμερα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαθίστανται στην Αθήνα χιλιάδες οικογένειες Μικρασιατών. Ο πληθυσμός της Αθήνας διπλασιάστηκε ενώ δημιουργήθηκαν προσφυγικοί συνοικισμοί. Το 1928 αναγνωρίστηκαν στα όρια του τότε δήμου Αθηναίων οι οικισμοί Βύρωνας, Νέα Ιωνία, Νέα Σφαγεία, Ώμορφη Εκκλησιά και Νέα Φιλαδέλφεια. Από αυτούς οι οικισμοί Βύρωνας, Νέα Ιωνία, Νέα Σφαγεία και Νέα Φιλαδέλφεια αποτέλεσαν ξεχωριστές κοινότητες το 1933. Επίσης την ίδια χρονιά αποσπάστηκαν οι οικισμοί Κουκουβάουνες, Καλογρέζα, Καισαριανή, Περιστέρι, Καματερό και Υμηττός που συγκρότησαν τις ομώνυμες κοινότητες καθώς και ο οικισμός Πυριτιδοποιείον που αποτέλεσε έδρα της κοινότητας Αιγάλεω. Στην τελευταία κοινότητα εντάχθηκαν επίσης οι οικισμοί Νέες Κυδωνίες, Κτήμα Αλεξάνδρου Λούμη, Σκαραμαγκάς, Νέες Φώκιες και Αγία Βαρβάρα, Αγία Ελεούσα , Σωτηράκι, Δαφνί και Χαϊδάρι. Τελευταία απόσπαση οικισμού από το Δήμο Αθηναίων ήταν αυτή του Γαλατσίου, που απετέλεσε ξεχωριστή κοινότητα το 1954.[5]

Δημοτικές κοινότητες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δημοτικές κοινότητες

Ο Δήμος περιλαμβάνει επτά δημοτικές κοινότητες, πρώην δημοτικά διαμερίσματα[6]:

  1. Περιλαμβάνει το κέντρο των Αθηνών με το λεγόμενο εμπορικό τρίγωνο (Σύνταγμα - Ομόνοια - Μοναστηράκι, Πλάκα, Κολωνάκι - Λυκαβηττός, Εξάρχεια, Κουκάκι, Ιλίσια, Μακρυγιάννη).
  2. Περιλαμβάνει τις Ν.Α. συνοικίες (Παγκράτι - Ανάκτορα, Ζάππειο - Μετς, Κυνοσάργους, Γούβα, Νέος Κόσμος).
  3. Περιλαμβάνει τις Ν.Δ. συνοικίες (Αστεροσκοπείο, Πετράλωνα, Θησείο, Ρουφ, Βοτανικός, Ελαιώνας (Αθήνα)).
  4. Περιλαμβάνει τις Δ. συνοικίες (Κολωνός, Ακαδημία Πλάτωνος, Κολοκυνθού, Προφ. Δανιήλ, Σεπόλια).
  5. Περιλαμβάνει τις Β.Δ. συνοικίες από τα Κάτω Πατήσια μέχρι τον Προμπονά (Άγιος Ελευθέριος, Πατήσια, Ριζούπολη, Προμπονά).
  6. Περιλαμβάνει τις βόρειες κεντρικές συνοικίες (Πλατεία Αμερικής, Αττική (συνοικία), Κυψέλη).
  7. Περιλαμβάνει τις Β.Α. συνοικίες (Νέα Φιλοθέη, Αμπελόκηποι, Ελληνορώσων, Γουδή, Κουντουριώτικα, Ερυθρός Σταυρός, Γηροκομείο, Πολύγωνο, Γκύζη).

Συνολικά, στον Δήμο περιλαμβάνονται 48 συνοικίες[7] που υποδιαιρούνται σε 129 γειτονιές.

Δημοτικές εκλογές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δημοτικές εκλογές Αθηναίων 2023
8 και 15 Οκτωβρίου 2023

Οι 49 έδρες του Δημοτικού Συμβούλιου Αθηναίων
Συμμετοχή 32,32% Μείωση (α' γύρος)
26,73% Μείωση (β' γύρος)
 
Επικεφαλής Χάρης Δούκας Κώστας Μπακογιάννης Κώστας Ζαχαριάδης
Συμμαχία Αθήνα ΤΩΡΑ Αθήνα Ψηλά Ανοιχτή Πόλη
Έδρες 26 8 3
Αριθμός ψήφων 19.842 (α' γύρος) 64.062 (β' γύρος) 57.802 (α' γύρος) 50.397 (β' γύρος) 18.668
Ποσοστό 14,19% (α' γύρος) 55,97% (β' γύρος) 41,35% (α' γύρος) 44,03% (β' γύρος) 13,35%

Απερχόμενος Δήμαρχος

Κώστας Μπακογιάννης

Εκλεγμένος Δήμαρχος

Χάρης Δούκας

Εγγεγραμμένοι: 449.902, Ψηφίσαντες 1ου Γύρου: 145.394 (32,32%), Ψηφίσαντες 2ου Γύρου: 120.261 (26,73%)[8]

Υποψήφιος Δήμαρχος Συνδυασμός Κόμμα Στήριξης %

1ου γύρου

Ψήφοι

1ου γύρου

%

2ου γύρου

Ψήφοι

2ου γύρου

Σύνολο εδρών
Κώστας Μπακογιάννης Αθήνα Ψηλά - Κώστας Μπακογιάννης Νέα Δημοκρατία 41,35 57.802 44,03 50.397 8
Χάρης Δούκας Αθήνα Τώρα Χάρης Δούκας ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής 14,19 19.842 55,97 64.062 26
Κώστας Ζαχαριάδης Ανοιχτή Πόλη ΣΥΡΙΖΑ 13,35 18.668 3
Νίκος Σοφιανός Λαϊκή Συσπείρωση Αθήνας ΚΚΕ 12,88 18.002 2
Ηλίας Κασιδιάρης Ελεύθεροι Αθηναίοι Εθνικό Κόμμα - Έλληνες + Σπαρτιάτες 8,33 11.643 2
Κώστας Παπαδάκης Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα Ανταρσία στις Γειτονιές της Αθήνας [...]* ΑΝΤΑΡΣΥΑ 6,09 8.515 1
Ελένη Παπαδοπούλου Η Αθήνα μας - Ελένη Παπαδοπούλου - 3,80 5.311 1
- Αθήνα της Ζωής μας - 0 0 0

*Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα Ανταρσία στις Γειτονιές της Αθήνας Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα / Ανταρσία σε Κυβέρνηση-Ε.Ε.-Κεφάλαιο-Ανυπότακτη Πόλη και Συνεργαζόμενοι/ες Αγωνιστές/τριες

Δημοτικές εκλογές Αθηναίων 2019
26 Μαΐου και 2 Ιουνίου 2019

Οι 49 έδρες του Δημοτικού Συμβούλιου Αθηναίων
Συμμετοχή 46,76% Μείωση (α' γύρος)
33,42% Μείωση (β' γύρος)
 
Επικεφαλής Κώστας Μπακογιάννης Νάσος Ηλιόπουλος Παύλος Γερουλάνος
Συμμαχία Αθήνα Ψηλά Ανοιχτή Πόλη Αθήνα είσαι Εσύ
Έδρες 21 8 6
Αριθμός ψήφων 88.916 (α' γύρος) 96.660 (β' γύρος) 35.392 (α' γύρος) 51.487 (β' γύρος) 27.491
Ποσοστό 42,65% (α' γύρος) 65,25% (β' γύρος) 16,98% (α' γύρος) 34,75% (β' γύρος) 13,19%

Απερχόμενος Δήμαρχος

Γιώργος Μπρούλιας

Εκλεγμένος Δήμαρχος

Κώστας Μπακογιάννης

Υποψήφιος Δήμαρχος Συνδυασμός Κόμμα Στήριξης %
1ου γύρου
Ψήφοι
1ου γύρου
%
2ου γύρου
Ψήφοι
2ου γύρου
Σύνολο εδρών
Κώστας Μπακογιάννης Αθήνα Ψηλά Νέα Δημοκρατία Το Ποτάμι 42,65 88.916 65,25 96.660 21
Νάσος Ηλιόπουλος Ανοιχτή Πόλη ΣΥΡΙΖΑ Οικολόγοι Πράσινοι 16,98 35.392 34,75 51.487 8
Παύλος Γερουλάνος Αθήνα είσαι Εσύ Κίνημα Αλλαγής ΠΡΑΤΤΩ 13,19 27.491 6
Ηλίας Κασιδιάρης Ελληνική Αυγή για την Αθήνα Χρυσή Αυγή 10,53 21.959 5
Νίκος Σοφιανός Λαϊκή Συσπείρωση Αθήνας ΚΚΕ 7,47 15.575 4
Γιώργος Καραμπελιάς Αθήνα για την Ελλάδα Κίνημα Άρδην Ένωση Κεντρώων 2,21 4.606 1
Γιώργος Βουλγαράκης Αθήνα και πάλι Αθήνα Νέα Ελληνική Ορμή 2,04 4.252 1
Βασίλης Καπερνάρος Αθήνα, το σπίτι μας Ριζοσπαστικός Εθνικός Συναγερμός Νέα Δεξιά 1,57 3.279 1
Πέτρος Κωνσταντίνου Ανταρσία στις γειτονιές της Αθήνας ΑΝΤΑΡΣΥΑ (ΣΕΚ, κ.ά.) 1,54 3.210 1
Ντίνα Ρέππα Αντικαπιταλιστική Ανατροπή - Ανταρσία στην Αθήνα ΑΝΤΑΡΣΥΑ (ΝΑΡ, κ.ά.) 0,99 2.071 1
Αυγή Θεοδόση Μέτωπο Ανατροπής για την Αθήνα Λαϊκή Ενότητα 0,82 1.715
  1. «Μόνιμος Πληθυσμός - ELSTAT». www.statistics.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2024. 
  2. Σχηματισμός – σύσταση και εξέλιξη των δήμων και των κοινοτήτων των Μεσογείων και της Λαυρεωτικής (1833-1979)
  3. «Δήμος Αμαρουσίου, ιστορία του δήμου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2014. 
  4. «Δήμος Δάφνης, ιστορία του δήμου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2010. 
  5. 5,0 5,1 Διοικητικές μεταβολές ΟΤΑ, Δήμος Αθηναίων
  6. Οικιστική διάρθρωση Δήμου Αθηναίων[νεκρός σύνδεσμος]
  7. Προμπονά, Ριζούπολη, Άγιος Ελευθέριος, Άνω Πατήσια, Νιρβάνα, Πατήσια, Σεπόλια, Πλατεία Αμερικής, Άνω Κυψέλη, Κολοκυνθού, Κυψέλη, Νέα Κυψέλη, Πολύγωνο, Γηροκομείο, Ελληνορώσων-Ερυθρός, Ακαδημία Πλάτωνος, Πλατεία Αττικής, Κολωνός, Γκύζη, Αμπελόκηποι, Γουδή, Άγιος Κωνσταντίνος-Πλατεία Βάθης-Άγιος Παύλος, Μουσείο-Εξάρχεια-Νεάπολη, Κουντουριώτικα, Ρουφ, Βοτανικός, Μοναστηράκι-Πλάκα, Κολωνάκι, Άνω Πετράλωνα, Ιλίσια, Παγκράτι, Κάτω Πετράλωνα, Μακρυγιάννη-Βεΐκου, Μετς, Προφήτης Ηλίας, Κουκάκι-Φιλοπάππου, Νέος Κόσμος, Γούβα, Δουργούτι
  8. «Υπ' Αρ. 456/2023 Απόφαση Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών Επικύρωσης Αποτελεσμάτων Δημοτικών Εκλογών 2023 για τον Δήμο Αθηναίων» (PDF). Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. 1 Νοεμβρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]